Data Science và Information Systems: Sự Khác Biệt Giữa Hai Ngành Là Gì?

Nhiều bạn vẫn phân vân giữa hai ngành Information Systems (Hệ thống Thông tin) và Data Science (Khoa học Dữ liệu), không biết sự khác biệt cũng như cơ hội nghề nghiệp của từng ngành. Cả hai lĩnh vực này đều có tiềm năng lớn, đặc biệt là tại Canada – một trong những quốc gia có nhu cầu cao về nhân lực công nghệ và chính sách định cư hấp dẫn cho các chuyên gia trong ngành. Trong bài viết này, chúng ta sẽ so sánh chi tiết về nội dung đào tạo, kỹ năng cần thiết, cơ hội việc làm và khả năng định cư tại Canada, giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn để đưa ra quyết định phù hợp với tương lai của mình.

‍

Khái niệm hai ngành

Ngành Hệ thống Thông tin (Information Systems - IS)

• Ngành Hệ thống Thông tin là sự kết hợp giữa các kiến thức về khoa học máy tính và công nghệ thông tin với các khái niệm trong kinh doanh và quản trị.
• Ngành IS hướng tới quản lý thông tin một cách hiệu quả bằng cách phối hợp giữa công nghệ, con người, và các quá trình. 
• Ngành IS có vai trò quan trọng trong việc ra quyết định và đảm bảo hiệu suất hoạt động ở khắp các ngành nghề khác nhau. 

Ngành Khoa học Dữ liệu (Data Science - DS)

• Ngành Khoa học Dữ liệu kết hợp hai bộ môn toán học và xác suất thống kê với công nghệ để phân tích dữ liệu và giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định. 
• Ngành DS dành cho các sinh viên yêu thích việc thu thập dữ liệu, xây dựng các mô hình xử lý dữ liệu, thực hiện phân tích dự đoán và đề xuất các chiến lược cho doanh nghiệp. 
• Ngành DS có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự đổi mới và xây dựng kế hoạch chiến lược trong các tổ chức “data-driven”. 

‍

Triển vọng nghề nghiệp trong lĩnh vực IS và DS

• Nghề Data Scientist (nhà khoa học dữ liệu) dự kiến tăng trưởng 36% trong khoảng năm 2023-2033. 
• Nghề Computer and Information Systems managers (quản lý hệ thống máy tính và thông tin) dự kiến tăng trưởng 17% trong khoảng năm 2023-2033. 
• Ngành IS đang có xu hướng áp dụng công nghệ AI và machine learning để tăng hiệu suất hoạt động. 
• Thuật toán đám mây vẫn đang theo xu hướng phát triển mạnh mẽ và bền vững, với hơn 90% các tổ chức áp dụng công nghệ điện toán đám mây để lưu trữ và xử lý dữ liệu.

Các công nghệ mới (emerging technologies) đang thúc đẩy ngành khoa học dữ liệu trong năm 2025:

• A.I và Machine Learning
• Internet Vạn Vật (Internet of Things)
• Thuật toán đám mây (Cloud computing)
• A.I tạo sinh (Generative A.I)
• Điện toán lượng tử (Quantum computing).

‍

Khía cạnh chung của IS và DS

• Xử lý dữ liệu: Cả hai lĩnh vực đều đòi hỏi kỹ năng quản lý dữ liệu đáng kể, bao gồm thu thập, lưu trữ và xử lý dữ liệu để đảm bảo phân tích và báo cáo chính xác.
• Kỹ năng phân tích: Các chuyên gia về Hệ thống Thông tin và Khoa học Dữ liệu cần có khả năng phân tích mạnh mẽ để diễn giải dữ liệu và rút ra những thông tin có ý nghĩa phục vụ việc ra quyết định.
• Ứng dụng công nghệ: Cả hai ngành đều tận dụng các công nghệ và công cụ tiên tiến, chẳng hạn như thuật toán máy học và hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu, để nâng cao hiệu suất và kết quả.

‍

Điểm khác biệt chính giữa IS và DS

• Mục đích: Hệ thống Thông tin (Information Systems) giúp nâng cao hiệu quả của CNTT và quy trình kinh doanh, trong khi Khoa học Dữ liệu (Data Science) tìm ra các mô hình và dự đoán từ dữ liệu để hỗ trợ ra quyết định chiến lược.
• Phương pháp luận: Hệ thống Thông tin sử dụng các phương pháp có cấu trúc như phân tích và thiết kế hệ thống, trong khi Khoa học Dữ liệu áp dụng các phương pháp thống kê, học máy và kỹ thuật khai thác dữ liệu.
• Triển vọng nghề nghiệp: Sinh viên tốt nghiệp ngành Hệ thống Thông tin thường theo đuổi các vai trò như quản lý CNTT hoặc nhà phân tích hệ thống, trong khi sinh viên tốt nghiệp ngành Khoa học Dữ liệu thường trở thành nhà phân tích dữ liệu hoặc nhà khoa học dữ liệu.

‍

Cơ hội nghề nghiệp

Lộ trình sự nghiệp trong ngành Hệ thống Thông tin

• Chuyên viên phân tích kinh doanh (Business Analyst): Kết nối giữa các bên liên quan và nhóm CNTT để cải thiện quy trình kinh doanh.
• Quản lý dự án CNTT (IT Project Manager): Giám sát các dự án công nghệ, đảm bảo tiến độ và phù hợp với mục tiêu.
• Chuyên viên phân tích hệ thống (Systems Analyst): Đánh giá và cải thiện hệ thống CNTT để nâng cao hiệu quả và hiệu suất.
• Quản trị viên cơ sở dữ liệu (Database Administrator): Quản lý cơ sở dữ liệu để đảm bảo tính toàn vẹn và bảo mật dữ liệu.

Lộ trình sự nghiệp trong ngành Khoa học Dữ liệu

• Nhà khoa học dữ liệu (Data Scientist): Phân tích các tập dữ liệu phức tạp để đưa ra các quyết định chiến lược cho doanh nghiệp.
• Kỹ sư học máy (Machine Learning Engineer): Phát triển các thuật toán giúp máy móc học từ dữ liệu.
• Nhà phân tích dữ liệu (Data Analyst): Diễn giải dữ liệu và tạo ra thông tin có giá trị cho tổ chức.
• Nhà thống kê (Statistician): Áp dụng các phương pháp thống kê để phân tích và diễn giải dữ liệu.

‍

Truờng nào tại Canada giảng dạy tốt hai ngành này?

Top các trường ĐH tại Canada giảng dạy tốt hai ngành IS và DS:

1. University of Toronto
2. University of British Columbia
3. Simon Fraser University
4. University of Waterloo
5. McGill University
6. University of Alberta. 

‍